نحوه انتخاب کود کشاورزی مناسب
اهمیت آزمایش خاک:
خاکها از نظر بافت (شنی، رسی، لومی)، pH، میزان مواد آلی و مقدار عناصر غذایی متفاوت هستند.
بدون دانستن وضعیت واقعی خاک، کوددهی ممکن است ناکارآمد یا حتی مضر باشد.
میزان ماده آلی در انواع بافت خاک:
میزان ماده آلی (Organic Matter) یکی از شاخصهای کلیدی سلامت خاک است و بسته به بافت خاک، مقدار بهینه آن متفاوت است:
خاک شنی: به دلیل زهکشی سریع و نگهداری ضعیف مواد غذایی، معمولاً کمترین میزان ماده آلی را دارد. مقدار بهینه ماده آلی برای این نوع خاک حدود 1 تا 2 درصد است. تقویت این خاک با افزودن کمپوست و کودهای آلی ضروری است.
خاک لومی: این خاک تعادل خوبی بین ذرات شن، سیلت و رس دارد و بهترین شرایط رشد گیاه را فراهم میکند. مقدار ماده آلی مطلوب در خاک لومی بین 2 تا 4 درصد است. این میزان برای حفظ ساختار خاک، فعالیت میکروبی و نگهداری آب مناسب تلقی میشود.
خاک رسی: خاک رسی ظرفیت نگهداری رطوبت بالایی دارد، اما تهویه ضعیفتری دارد. در این خاک نیز برای حفظ ساختار و کاهش فشردگی، وجود 3 تا 5 درصد ماده آلی ایدهآل است. افزایش ماده آلی در خاک رسی میتواند نفوذپذیری آب و تهویه را بهبود بخشد.
در همه انواع خاک، اگر مقدار ماده آلی به کمتر از 1 درصد برسد، خاک در دسته ضعیف یا تخریبشده قرار میگیرد و نیاز فوری به بازسازی دارد.
اطلاعاتی که آزمایش خاک ارائه میدهد:
میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، گوگرد
میزان عناصر ریزمغذی مانند آهن، روی، منگنز، بور
درجه اسیدی یا قلیایی بودن خاک (pH)
ظرفیت نگهداری آب و مواد غذایی خاک
تاثیر نتایج آزمایش در انتخاب کود:
اگر خاک فقیر از نیتروژن باشد، نیاز به کود نیتروژنی (مثل اوره یا سولفات آمونیوم) است.
در خاکهای قلیایی، بهتر است از کودهای اسیدیکننده یا کلاتهای خاص استفاده شود.
اگر فسفر بالا باشد، باید از کودهای با فسفر پایینتر استفاده کرد تا از تجمع و عدم حرکت مواد غذایی جلوگیری شود.